26 września w Jachrance odbyła się Konferencja „Samorząd w dobie zagrożeń hybrydowych”. Spotkanie, poświęcone zagrożeniom hybrydowym, zostało zorganizowane przez Fundację Instytut Bezpieczeństwa Narodowego oraz Fundację INFO OPS, w ramach wspólnego projektu Akademia Bezpieczny Samorząd. Partnerami wydarzenia były Mazowiecka Wspólnota Samorządowa oraz Fundacja Centrum Suwerenności Informacyjnej. Rolę gospodarza konferencji pełnił Burmistrz Miasta i Gminy Serock – Artur Borkowski.
Spotkanie otworzył wykład prowadzający, w którym Prezes Fundacji IBN zaprezentował katalog współczesnych zagrożeń, które są widoczne w Polsce. – Te zagrożenia materializują się często w konkretnych miejscach, dotykają one również jednostek samorządowych – tłumaczył Stanisław Żaryn. Dodał, że dziś samorządy również muszą pracować na rzecz identyfikacji i neutralizacji zagrożeń, które generowane są dla całego kraju. Prezes Żaryn omówił kilka głośnych spraw z ostatnich lat, m.in. wykrycie przez ABW siatki szpiegowskiej z 2023 roku, zagrożenia w cyberprzestrzeni, operacje dezinformacyjne, działania destabilizujące przy pomocy dronów. – To wszystko ma swoje oddziaływanie na konkretne lokalne społeczności – zaznaczył. Prezes Fundacji IBN wskazał także, że samorządy powinny budować świadomość własnych obszarów poddawanych presji oraz scenariusze możliwych scenariuszy kryzysowych. – Zapraszamy w tej sprawie do współpracy. Chcemy rozmawiać z samorządami, chcemy pomagać w lepszym rozumieniu zagrożeń, a także wspierać rozwiązania systemowe pomagające w realizacji działań obronnych. Edukacja i podnoszenie świadomości są dziś kluczowe, by skutecznie walczyć o bezpieczeństwo – mówił Prezes Fundacji IBN.
W kolejnych panelach eksperci omówili kwestie zagrożeń związanych z dezinformacją, wrogim wpływem, operacjami wywiadowczymi prowadzonymi z użyciem środków aktywnych. – W Polsce wciąż brakuje systemowego podejścia do tego zagadnienia. Na poziomie centralnym należy budować odpowiednie struktury, również po to, by wspierać samorządy w rozpoznaniu zagrożeń i celów działań Rosji – mówił Żaryn. Wraz z Prezesem Fundacji INFO OPS Polska wskazali na braki rozwiązań systemowych, które dziś rzutują na bezpieczeństwo informacyjne całego kraju.
Kolejny panel był poświęcony doświadczeniom samorządów ukraińskich, które od 2022 roku mierzą się z zagrożeniami wojennymi. Paneliści – Grzegorz Matyasik ze Stowarzyszenia Obrona Narodowa oraz Wojciech Pokora z Fundacji INFO OPS Polska – wskazali na fakt, iż w okresie wojny pełnoskalowej samorządy na Ukrainie musiały wziąć na siebie odpowiedzialność za wiele zadań, które do tej pory realizowały władze centralne. Wojciech Pokora wskazał, że samorządy powinny wzmacniać własną autonomię działań, ale też stawiać sobie pytania o często mało realne scenariusze.
Samorząd na cyberwojnie – to kolejny panel, tym razem poświęcony bezpieczeństwu w cyberprzestrzeni. Dr hab. Dominik Smyrgała, wykładowca akademicki oraz Jarosław Sordyl ekspert z zakresu cyberbezpieczeństwa wskazali, że samorządy dziś muszą podnosić swoją zdolność do ochrony systemów bezpieczeństwa teleinformatycznego. Dominik Smyrgała wskazał, że Polska musi dziś podjąć działania zwiększające bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni w rozumieniu systemowym. – Musimy opowiedzieć się w kwestii wyboru, jaką ścieżką idziemy – mówił, wskazując na brak nowelizacji w Polsce Ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa, która powinna wprowadzić termin „dostawcy wysokiego ryzyka”. To powinno zwiększyć poziom naszego bezpieczeństwa. Smyrgała wskazał, że wszyscy w Polsce, również na poziomie samorządów, powinni przygotować się na wzmocnienie działań wywiadowczych Rosji przeciwko Polsce.
Konferencję „Samorząd w dobie zagrożeń hybrydowych” zakończył panel dyskusyjny poświęcony zagrożeń dla samorządów oraz wymianie doświadczeń między panelistami oraz przybyłymi na Konferencję gośćmi.